หลังเศรษฐกิจภาคอุตสาหกรรมเฟื่องฟู ยิ่งก่อให้เกิดการเร่งการผลิตและการจ้างงานในปริมาณมากในระบบสายพาน แต่เพื่อให้ได้มาซึ่งกำไรที่มากขึ้นแต่ต้นทุนยังคงต่ำ สภาพการจ้างงานรูปแบบจ้างเหมาค่าแรงจึงเป็นที่นิยมของกลุ่มทุน เพราะนอกจากต้นทุนค่าแรงถูกแล้ว ยังไม่มีต้นทุนทางสวัสดิการให้สถานประกอบกิจการต้องรับผิดชอบ และจ้างงานได้ง่าย เลิกจ้างได้เร็วโดยไม่ต้องจ่ายค่าชดเชยใด ๆ เมื่อต้องการปรับลดต้นทุนการบริหาร ระบบอุตสาหกรรมแต่ละแห่งจึงเน้นการจ้างแรงงานเหมาค่าแรงมากกว่า หรือใช้ทดแทนแรงงานประจำบางส่วน รวมถึงเป็นการลดทอนอำนาจการต่อรองในสหภาพแรงงานได้อีกทอด ภายหลังวิกฤตเศรษฐกิจปี 2540 ประเทศไทยได้มีการผลักดันการฟื้นตัวทางเศรษฐกิจภายใต้นโยบายเปิดเสรีอุตสาหกรรมยานยนต์เพื่อส่งเสริมการส่งออก โดยให้สิทธิพิเศษแก่นายทุนที่ย้ายฐานการผลิตเข้ามายังประเทศไทยเพื่อดันประเทศให้เป็นศูนย์กลางการผลิตในภูมิภาค ยิ่งส่งผลให้ภาคอุตสาหกรรมเติบโตต่อเนื่องทั้งระบบและเกิดการขยายตัวการจ้างงานรูปแบบจ้างเหมาค่าแรงในปริมาณมากให้ตอบโจทย์และแข่งขันในระบบทุนนิยมได้ แรงงานในระบบจ้างเหมาค่าแรงจึงมักตกหล่น ไม่ได้รับสิทธิแรงงานตามกฎหมายแรงงานไทยอย่างเท่าเทียมและเสมอภาคเมื่อเทียบกับแรงงานประจำ จึงเปรียบได้ว่าเป็นการเติบโตบนการขูดรีดผลประโยชน์และความมั่นคงในชีวิตของแรงงานจ้างเหมาค่าแรง
แม้จะมีการแก้ไขกฎหมายใหม่หลายครั้ง เพื่อให้กำหนดหน้าที่ความรับผิดชอบของนายจ้างต่อแรงงานรับเหมาค่าแรง ในทางปฏิบัติแรงงานรับเหมาค่าแรงยังคงได้รับสิทธิประโยชน์และสวัสดิการที่ไม่เป็นธรรมจนถึงปัจจุบัน และยังคงมีการจ้างงานแรงงานรับเหมาค่าแรงอย่างแพร่หลายในภาคอุตสาหกรรมหนักผ่านบริษัทตัวแทนรับเหมาค่าแรง เหตุผลหลักของแรงงานที่เลือกทำงานเป็นลูกจ้างเหมาค่าแรง หรือผ่านบริษัทรับเหมาค่าแรงนั่นคือ บริษัทรับเหมาค่าแรงทำให้แรงงานเข้าถึงงานได้จริง ง่าย รวดเร็ว แม้มีคุณสมบัติที่ไม่ตรงกับที่โรงงานกำหนดไว้ และได้รับค่าตอบแทน สวัสดิการที่คำนวณเป็นตัวเงินแตกต่างจากแรงงานประจำประมาณเดือนละหลายพันบาทต่อเดือน สะท้อนให้เห็นถึงความยืดหยุ่นของตลาดแรงงานไทย และการยอมรับต่อความเหลื่อมล้ำในการจ้างงาน แม้จะมีแรงงานรับเหมาค่าแรงถูกละเมิดสิทธิ และไร้ความมั่นคงในการทำงานก็ตาม
อ้างอิง
เราทุกคนคือ “แรงงาน” ที่มีชีวิต ร่วมแชร์ประสบการณ์การทำงานที่คุณมี บางทีอาจมีหลายคนที่เจอประสบการณ์เดียวกัน
พิพิธภัณฑ์แรงงานไทย
503/20 นิคมมักกะสัน ถนนมักกะสัน แขวง มักกะสัน เขตราชเทวี กรุงเทพมหานคร 10400
วันเวลาทำการ
เปิดบริการทุกวันพุธ - อาทิตย์
เวลา 10:00 - 16:30 น.